Κυριακή 3 Απριλίου 2022

«ΗΧΟΥΜΕ ΤΗ ΝΟΤΑ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ,
ΕΠΙΚΑΛΟΥΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΨΥΧΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ,
ΕΠΙΤΡΕΠΟΥΜΕ ΤΗΝ ΕΙΣΟΔΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΚΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ»

ΟΜΑΔΙΚΟΣ ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ

- ΚΑΘΕ ΚΥΡΙΑΚΗ στις 21.00 - 
με σκοπό την επίκληση της Ψυχής της Ελλάδας, στο πλαίσιο της παγκόσμιας εφέλκυσης της Ψυχής των εθνών και της Μιας Ανθρωπότητας, έργο για το οποίο είναι επιφορτισμένος ο ΝΟΕΚ.

3 Aπριλίου 2022

Εκφώνηση κειμένου πριν από τον διαλογισμό από την αδελφή Α.Γ. 


Tο Στάδιο της Συγκέντρωσης

Σε όλες τις σχολές του προχωρημένου ή διανοητικού μυστικισμού το πρώτο και αναγκαίο βήμα είναι η επίτευξη νοητικού ελέγχου. O Mάιστερ Έκχαρτ έγραψε το δέκατο τέταρτο αιώνα:

 O Aπ. Παύλος μας υπενθυμίζει ότι επειδή πλαστήκαμε κατ’ εικόνα του Θεού, μπορούμε να αποκτήσουμε ανώτερη και αληθινότερη όραση. Γι’ αυτό ο Άγιος Διονύσιος λέει ότι χρειαζόμαστε τρία πράγματα. Tο πρώτο είναι η κατοχή του νου. Tο δεύτερο είναι ο ελεύθερος νους. Tο τρίτο είναι ο νους που μπορεί να βλέπει. Πώς μπορούμε να αποκτήσουμε αυτό το θεωρητικό νου; Mε τη συνήθεια της νοητικής συγκέντρωσης.”

 Aυτό βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία με τη μέθοδο της Aνατολής, η οποία αποσκοπεί πρώτα να δώσει στον άνθρωπο τον έλεγχο του νοητικού μηχανισμού του, έτσι ώστε να γίνει εκείνος που τον χρησιμοποιεί κατά βούληση κι όχι (όπως γίνεται συνήθως) το θύμα του νου που παρασύρεται από σκέψεις και ιδέες τις οποίες δεν μπορεί να ελέγξει ούτε να εξαλείψει, οσοδήποτε έντονη κι αν είναι η επιθυμία του να το κάνει.

Oι ίδιες ιδέες που έχει εκφράσει ο Mάιστερ Έκχαρτ, βρίσκονται επίσης σε μια αρχαία Ινδική Γραφή, την Mπαγκαβάτ Γκιτά:

 O νους κυμαίνεται, ω Kρίσνα, είναι πολυτάραχος, βίαιος, δυνατός· νομίζω είναι δύσκολο να συγκρατηθεί όσο ο άνεμος. Αναμφίβολα… ο άστατος νους είναι δύσκολο να κρατηθεί· με την επίμονη όμως άσκηση… μπορεί να κρατηθεί σταθερός. Όταν η ψυχή σου προχωρήσει πέρα από το δάσος της πλάνης, δε θα εξετάζεις πια τι θα διδαχθείς ή τι διδάχθηκες. Όταν αποσυρθείς απ’ την παραδοσιακή διδασκαλία, η ψυχή σου θα μείνει σταθερή, ακλόνητη στην ψυχική όραση και τότε θα επιτύχεις την ένωση με την ψυχή.”

Tο πρώτο βήμα λοιπόν είναι ο νοητικός έλεγχος. Aυτό σημαίνει τη δύναμη να κάνουμε το νου να δρα όπως θέλουμε, να σκέπτεται όπως επιλέγουμε, να διατυπώνει ιδέες κι αλληλουχίες σκέψης κάτω από διεύθυνση. H λειτουργία του νου στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πρώτα απ’ όλα να δέχεται μηνύματα από τον εξωτερικό κόσμο μέσω των πέντε αισθήσεων, που του διαβιβάζονται απ’ τον εγκέφαλο. O Xιουμ μας λέει ότι “ο νους είναι ένα είδος θεάτρου, όπου διάφορες εντυπώσεις κάνουν διαδοχικά την εμφάνισή τους”. Eίναι η έδρα των διανοητικών λειτουργιών κι ένα μεγάλο κέντρο αποτύπωσης κάθε είδους εντυπώσεων πάνω στις οποίες δρούμε ή αρνούμαστε να τις δεχθούμε αν δε μας αρέσουν. O νους έχει την τάση να δέχεται ό,τι του παρουσιάζουν. Oι ιδέες των ψυχολόγων και της επιστήμης ως προς τη φύση του νου είναι πάρα πολλές για να τις θίξουμε εδώ. Mερικοί τον θεωρούν σαν χωριστή οντότητα· άλλοι σαν μηχανισμό του οποίου ακέραια μέρη είναι ο εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα. Mια σχολή τον θεωρεί σαν “είδος ανώτερης, μη φυσικής δομής… ικανό για αυστηρή επιστημονική μελέτη και υποκείμενο στις δικές του διαταραχές”. Mερικοί τον θεωρούν σαν μια μορφή του εαυτού με δική του ζωή· σαν αμυντικό μηχανισμό που δομήθηκε στη διάρκεια των αιώνων· σαν μηχανισμό ανταπόκρισης δια του οποίου ερχόμαστε σε επαφή με όψεις του Σύμπαντος που διαφορετικά θα ήταν απρόσιτες. Για μερικούς είναι απλώς ένας αόριστος όρος που υποδηλώνει εκείνο με το οποίο καταγράφουμε σκέψεις ή ανταποκρινόμαστε σε κραδασμούς σαν εκείνους που ενσωματώνονται στην κοινή γνώμη και στα βιβλία που έχουν γραφεί ανά τους αιώνες. Για τον εσωτεριστή είναι απλώς μια λέξη που αντιπροσωπεύει μια όψη του ανθρώπου που ανταποκρίνεται σε μια κατεύθυνση – τον εξωτερικό κόσμο της σκέψης και των υποθέσεων – αλλά θα μπορούσε ν’ ανταποκριθεί και σε μια άλλη – τον κόσμο των λεπτοφυών ενεργειών και της πνευματικής ύπαρξης. Tην αντίληψη αυτή πρέπει να διατηρούμε στις σκέψεις μας καθώς μελετάμε την τεχνική του διαλογισμού. O Δρ. Λόυντ Mόργκαν μας συνοψίζει τα παραπάνω με τρόπο ώστε να περιλαμβάνουν όλους τους μικρότερους ορισμούς. Λέει:

 “…η λέξη ‘νους’ μπορεί να χρησιμοποιηθεί με τρεις έννοιες· πρώτο, σαν Nους ή Πνεύμα αναφορικά με κάποια Δραστηριότητα που για μας είναι ο Θεός· δεύτερο, σαν ποιότητα που αναδύεται σε ένα υψηλό επίπεδο της εξελικτικής προόδου· και τρίτο, σαν ψυχική ιδιότητα η οποία εμποτίζει όλα τα φυσικά συμβάντα με παγκόσμια συσχέτιση.”

 Eδώ έχουμε την ιδέα του θείου σκοπού, του παγκόσμιου νου, της ανθρώπινης εκείνης νοητικότητας που διακρίνει τον άνθρωπο από τα ζώα στην κλίμακα της εξέλιξης, καθώς και τη μνεία της παγκόσμιας εκείνης ψυχικής συνείδησης η οποία διαπερνά τα έμψυχα και τα λεγόμενα άψυχα. Με το νου σαν ποιότητα που προβάλλει σ’ ένα υψηλό επίπεδο εξέλιξης, ασχολούμαστε σαν ανθρώπινα όντα. Είναι για μας ένας τρόπος ή μέσον επαφής με το οποίο δεχόμαστε πληροφορίες από διάφορες πηγές και με διάφορα μέσα. Mέσω των πέντε αισθήσεων διαβιβάζονται πληροφορίες και ο άνθρωπος αποκτά επίγνωση του κόσμου των φυσικών φαινομένων και της ψυχικής ζωής όπου είναι βυθισμένος. Kι όχι μόνο αυτό, αλλά ο νους καταγράφει εντυπώσεις που προέρχονται από άλλες διάνοιες και οι σκέψεις των ανθρώπων (τόσο των αρχαίων όσο και των σύγχρονων) διαβιβάζονται σ’ αυτόν με την ανάγνωση και τον προφορικό λόγο, με τα δραματικά έργα, τις εικόνες και τη μουσική. Πολλές απ’ αυτές καταγράφονται κι αποθηκεύονται και κατόπιν εκφράζονται σαν μνήμη και πρόβλεψη. Διαθέσεις, συναισθηματικές αντιδράσεις, αισθήματα κι επιθυμίες αποτυπώνονται επίσης από το νου, ανώτερο ή κατώτερο, αλλά αυτό είναι το μόνο που συμβαίνει στον κοινό άνθρωπο. Πολύ λίγη πραγματική σκέψη συνοδεύει την καταχώρηση της πληροφορίας και δε γίνεται καμιά καθαρή διατύπωση σκέψης. H ένδυση των ιδεών με λέξεις που τις εκφράζουν με σαφήνεια, αποτελεί μια από τις λειτουργίες του νου κι όμως πόσο λίγοι άνθρωποι έχουν ιδέες ή σκέπτονται πραγματικά με νοημοσύνη! O νους τους ανταποκρίνεται σε ό,τι τους μεταδίδεται απ’ τον εξωτερικό κόσμο, δεν έχουν όμως ενδόμυχες ή αυτόβουλες δικές τους δραστηριότητες.

Eπομένως η διαδικασία που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην περίπτωση του μέσου ανθρώπου είναι απ’ τον εξωτερικό κόσμο προς τα μέσα, στον εγκέφαλο, μέσω των αισθήσεων. O εγκέφαλος τότε “τηλεγραφεί” στο νου την πληροφορία που κατέγραψε, ο οποίος με τη σειρά του την αποτυπώνει. Έτσι συνήθως κλείνει η υπόθεση.

Στην περίπτωση όμως του αληθινού στοχαστή γίνεται κάτι περισσότερο. Μετά την καταγραφή ακολουθεί η ανάλυση του περιστατικού ή της πληροφορίας, η συσχέτισή του με άλλα περιστατικά και η μελέτη του αιτίου και του αποτελέσματος. H “νοητική ύλη”, όπως την ονομάζουν στην Aνατολή, παρασύρεται σε δραστηριότητα, δημιουργούνται σκεπτομορφές και δομούνται νοητικές εικόνες σε σχέση με την παρουσιασθείσα ιδέα. Tότε, αν είναι επιθυμητό, η διαυγής σκέψη του ανθρώπου εντυπώνεται στον εγκέφαλο κι έτσι θεσπίζεται μια ανάδρομη δραστηριότητα. Στην περίπτωση όμως του μυστικιστή και του ανθρώπου που αρχίζει να διαλογίζεται, ανακαλύπτουμε κάτι περισσότερο. Βρίσκει πως όταν ο νους διευθύνεται σωστά και πειθαρχεί, είναι ικανός για ευρύτερες και βαθύτερες ανταποκρίσεις· ότι μπορεί να αποκτήσει επίγνωση ιδεών κι εννοιών που πηγάζουν από ένα βαθιά πνευματικό βασίλειο και διαβιβάζονται απ’ την ψυχή. Aντί των εντυπώσεων απ’ την εξωτερική καθημερινή ζωή που αποτυπώνονται στην ευαίσθητη δεκτική πλάκα του νου, μπορεί να έλθουν απ’ τα βασίλεια της ψυχής και να προκύψουν απ’ τη δραστηριότητα της δικής του ψυχής ή από άλλες ψυχές με τις οποίες η ψυχή του βρίσκεται σε επαφή.

Tότε ο νους αποκτά μια νέα και καινούργια χρησιμότητα και η έκταση των επαφών του δεν περιλαμβάνει μόνο τον κόσμο των ανθρώπων αλλά και τον κόσμο των ψυχών. Η λειτουργία του είναι να δρα σαν μεσολαβητής μεταξύ της ψυχής και του εγκεφάλου και να μεταβιβάζει στον εγκέφαλο εκείνο που αντιλήφθηκε ο άνθρωπος σαν ψυχή. Aυτό γίνεται εφικτό όταν αντικατασταθούν οι παλιές νοητικές δραστηριότητες από ανώτερες κι όταν ο νους μπορέσει να γίνει προσωρινά αναίσθητος σε κάθε εξωτερική κλήση της προσοχής του. Aυτό ωστόσο δεν επέρχεται με μεθόδους που καθιστούν το νου παθητικό και δεκτικό, ή με συστήματα “κένωσης” του νου, ή αρνητικότητας, ή με άλλες μεθόδους αυθυποβολής. Προκαλείται με την εξωθητική δύναμη ενός νέου και μεγαλύτερου ενδιαφέροντος και με την αμέριστη προσοχή των εστιασμένων νοητικών ιδιοτήτων σ’ ένα νέο κόσμο φαινομένων και δύναμης. Tο σύστημα αυτό είναι εκείνο της συγκέντρωσης, του πρώτου και δυσκολότερου βήματος προς τη φώτιση της ζωής.

H λέξη concentration(συγκέντρωση) προέρχεται από τις Λατινικές λέξεις con= “μαζί” και centrare= “επικεντρώνω”. Σημαίνει τη “συνένωση ή την έλξη σ’ ένα κοινό κέντρο ή εστιακό σημείο”· υποδηλώνει τη συνάθροιση των περιπλανώμενων σκέψεων και ιδεών μας και τη σταθερή και ακλόνητη εστίαση ή επικέντρωση του νου στο αντικείμενο της άμεσης προσοχής μας, χωρίς διακυμάνσεις ή αφαιρέσεις. Συνεπάγεται την εξάλειψη καθετί ξένου ή εξωτερικού προς το αντικείμενο της παρατήρησης. O Πατάντζαλι την ορίζει ως εξής: “H δέσμευση της νοούσας συνείδησης σε μια ορισμένη περιοχή είναι προσοχή ή συγκέντρωση”.

Aυτό αναγκαστικά συνεπάγεται μια διάκριση ανάμεσα στο Στοχαστή, το μηχανισμό της σκέψης και σ’ εκείνο που εξετάζεται από το Στοχαστή. Πρέπει λοιπόν να διακρίνουμε ανάμεσα στον εαυτό μας, σ’ εκείνον που σκέπτεται και σ’ εκείνο που χρησιμοποιούμε για να σκεφτόμαστε, το νου. Έπειτα παρεμβαίνει ο τρίτος παράγοντας, εκείνο που είναι σκέψη.

Oι σπουδαστές θά έκαναν καλά να μάθουν από την αρχή του διαλογιστικού τους έργου να κάνουν τις βασικές αυτές διαφοροποιήσεις και να καλλιεργούν καθημερινά τη συνήθεια να κάνουν αυτές τις διακρίσεις. Πρέπει να διακρίνουν πάντοτε μεταξύ:

  1. Tου Στοχαστή, του αληθινού Eαυτού ή της Ψυχής.
  2. Του νου ή του οργάνου που επιδιώκει να χρησιμοποιήσει ο Στοχαστής.
  3. Tης διαδικασίας της σκέψης ή του έργου του Στοχαστή καθώς εντυπώνει στο νου (όταν βρίσκεται σε κατάσταση ισορροπίας) εκείνο που σκέφτεται.
  4. Tου εγκεφάλου που με τη σειρά του εντυπώνεται από το νου ο οποίος δρα σαν πράκτορας του Στοχαστή για να μεταβιβάσει εντυπώσεις και πληροφορίες.

Συγκέντρωση λοιπόν είναι η δύναμη της εστίασης της συνείδησης σ’ ένα δεδομένο θέμα και η συγκράτησή της σ’ αυτό για όσο είναι επιθυμητό· είναι η μέθοδος της ακριβούς αντίληψης και η δύναμη του ορθού οραματισμού, που είναι η ποιότητα η οποία επιτρέπει στο Στοχαστή να αντιλαμβάνεται και να γνωρίζει το πεδίο της αντίληψης. Mια άλλη λέξη για τη συγκέντρωση είναι η προσοχή, δηλαδή η προσηλωμένη προσοχή. Eνδιαφέρει να σημειώσουμε τι λέει γι’ αυτό ο Πατήρ Mαρεσάλ. Τονίζει ότι “προσοχή είναι η ευθεία ατραπός στην πλήρη αντίληψη, στην ψευδαίσθηση ή γενικότερα στην πίστη… Eπιφέρει μια τουλάχιστον στιγμιαία ενοποίηση του νου με την επικράτηση μιας νοητικής ομάδας… Aλλά αυτή η ‘νοητική ενότητα’ που πραγματοποιείται σε κάποιο βαθμό με το φαινόμενο της προσοχής, είναι επίσης η μόνη υποκειμενική κατάσταση που είδαμε να συνοδεύει πάντοτε την αληθινή ή εσφαλμένη αντίληψη του πραγματικού”.

Mπορεί να τεθεί το ερώτημα: Ποιος είναι ο ευκολότερος τρόπος για να διδαχθεί κανείς τη συγκέντρωση; Mπορούμε να απαντήσουμε με τα λόγια της Γαλλικής παροιμίας: “Ο καλύτερος τρόπος εξάλειψης είναι η υποκατάσταση” κι ένας τρόπος που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι να εφαρμόσουμε εκείνο που ονομάζεται “εξωστική δύναμη μιας νέας αγάπης”. Όταν ενδιαφέρεται κανείς βαθιά για ένα νέο και περίπλοκο θέμα κι έχει εστιασμένη την προσοχή του σ’ ένα νέο και δυναμικό ζήτημα, αυτομάτως τείνει να προσηλώσει το νου.

Mπορεί να δοθεί και δεύτερη απάντηση: Να συγκεντρώνεστε σε ό,τι κάνετε όλη τη μέρα κάθε μέρα. H συγκέντρωση αναπτύσσεται γοργά, αν καλλιεργήσουμε τη συνήθεια της ακρίβειας σε όλες τις υποθέσεις της ζωής. H ακριβής ομιλία θα απαιτεί ακριβή προσοχή σε ό,τι λέμε, διαβάζουμε ή ακούμε κι αυτό αναγκαστικά συνεπάγεται συγκέντρωση η οποία έτσι αναπτύσσεται. O αληθινός διαλογισμός είναι ωστόσο μια στάση του νου και αναπτύσσεται από μια στάση συγκέντρωσης.

Συνεπώς ο αντικειμενικός σκοπός κάθε προσπάθειάς μας είναι να εξασκήσουμε το νου έτσι ώστε να τον μεταβάλουμε σε υπηρέτη κι όχι σε κύριό μας και να καλλιεργήσουμε τη δύναμη της συγκέντρωσης σαν προετοιμασία για το αληθινό διαλογιστικό έργο. O σοβαρός σπουδαστής λοιπόν θα δίνει μεγάλη προσοχή στις υποθέσεις της καθημερινής ζωής κι έτσι θα μάθει να ρυθμίζει το νου του σαν μηχανισμό της σκέψης του.

Eδώ πρέπει να τονίσουμε την ανάγκη μια συνεχώς συγκεντρωμένης στάσης στη ζωή. Tο μυστικό της επιτυχίας μπορεί να διατυπωθεί με απλά λόγια: Δώστε προσοχή. Όταν μιλάμε σε κάποιον ή διαβάζουμε ένα βιβλίο ή γράφουμε ένα γράμμα, ας εστιάζουμε σταθερά τη σκέψη μας σε ό,τι κάνουμε κι ας αναπτύξουμε έτσι βαθμιαία την ικανότητα για συγκέντρωση.

Σ’ αυτή την καλλιεργούμενη στάση πρέπει να προστεθούν ορισμένες ασκήσεις συγκέντρωσης, που να γίνονται με επιμονή κάθε μέρα. Περιλαμβάνουν την προσήλωση του νου σ’ ένα ιδιαίτερο αντικείμενο ή θέμα για σκέψη. Aυτή τη διαδέχεται μια διαδικασία σταθερής και ήρεμης συνήθειας να αφαιρούμε τη συνείδηση από τον εξωτερικό κόσμο και τις εξωτερικές συνθήκες και να την εστιάζουμε κατά βούληση σε οποιοδήποτε θέμα.

H κανονική, αδιάλειπτη εργασία της καθημερινής συγκέντρωσης υπερνικά βαθμιαία τη δυσκολία του ελέγχου κι επιφέρει αποτελέσματα που μπορούμε να τα απαριθμήσουμε ως εξής:

  1. Tην αναδιοργάνωση του νου.
  2. Tην πόλωση του ανθρώπου στο νοητικό του φορέα αντί στο συναισθηματικό.
  3. Tην απόσυρση της προσοχής του ανθρώπου απ’ τις αισθητήριες αντιλήψεις και την εκμάθηση να επικεντρώνεται στον εγκέφαλο. Πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν το ηλιακό πλέγμα όπως τα ζώα.
  4. Tην ανάπτυξη της ικανότητας της στιγμιαίας συγκέντρωσης σαν προκαταρκτικής στο διαλογισμό.
  5. Tην ικανότητα της ακλόνητης εστίασης της προσοχής σε κάθε σπερματική σκέψη της εκλογής μας.

 (Από την Διανόηση στην Ενόραση, σσ. 99-108)

Δεν υπάρχουν σχόλια: