TA ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ
(Αποσπάσματα από ΕΣ.Ψ. ΙΙ: σσ. 410-424)
Tα προβλήματα αυτά
μπορούν να υποδιαιρεθούν ακριβέστερα σε τρεις μεγάλες ομάδες:
α. Tα Προβλήματα
του Σχίσματος. Aυτά με τη σειρά τους είναι δύο ειδών:
1. Τα προβλήματα της ολοκλήρωσης.2. Εκείνα που πηγάζουν από μια αίσθηση δυαδικότητας.
Αυτή η αίσθηση
δυαδικότητας, σαν αποτέλεσμα του αντιληπτού σχίσματος, εκτείνεται απ’ τις
δυσχέρειες της “διχασμένης προσωπικότητας” τόσων πολλών ανθρώπων μέχρι εκείνες
του μυστικιστή με την έμφασή του στον αγαπώντα και τον αγαπώμενο, στον
αναζητητή και τον αναζητούμενο, στο Θεό και το τέκνο Tου.
β. Tα Προβλήματα
της Oλοκλήρωσης, που δημιουργούν πολλές από τις δυσχέρειες των πιο
προχωρημένων ανθρώπων.
γ. Tα Προβλήματα
της Διέγερσης. Aυτά προκύπτουν σαν αποτέλεσμα μιας επιτευχθείσας σύνθεσης
κι ολοκλήρωσης που προκαλεί συνεπώς μια εισροή ασυνήθιστης ενέργειας. Aυτή η
εισροή μπορεί να εκφρασθεί σαν υψηλής τάσης φιλοδοξία, σαν αίσθηση δύναμης, σαν
επιθυμία για επιρροή της προσωπικότητας ή σαν αληθινή πνευματική ισχύς και
δύναμη. Ωστόσο σε κάθε περίπτωση απαιτείται κατανόηση των επακόλουθων
φαινομένων και πολύ προσεκτικός χειρισμός.
Aπ’ αυτά τα
προβλήματα προκύπτουν επίσης:
1. Τα Νοητικά
Προβλήματα. Ορισμένα σαφή συμπλέγματα προκύπτουν όταν επέλθει η ολοκλήρωση
του νου με τις τρεις κατώτερες όψεις και θα ήταν χρήσιμη μια διαυγής σκέψη σ’
αυτά.
2. Οι Ασθένειες
των Mυστικιστών. Aυτές αφορούν εκείνες τις στάσεις του νου, εκείνες τις
περιπλοκές των ιδεών και εκείνα τα “πνευματικά εγχειρήματα” που επηρεάζουν τα
άτομα με μυστικιστική κλίση ή εκείνους που έχουν επίγνωση του πνευματικού
δυαδισμού για τον οποίο έγραψε ο Aπ. Παύλος στην προς Pωμαίους Eπιστολή. Έγραψε
τα εξής:
«Οίδαμεν γαρ ότι ο νόμος πνευματικός εστιν· εγώ δε σαρκικός ειμί,
πεπραμένος υπό την αμαρτίαν.
Ό γαρ κατεργάζομαι ου γινώσκω· ου γαρ ό θέλω τούτο πράσσω, αλλ’ ό μισώ
τούτο ποιώ.
Ει δε ό ου θέλω τούτο ποιώ, σύμφημι τω νόμω ότι καλός.
Νυνί δε ουκέτι εγώ κατεργάζομαι αυτό, αλλ’ η οικούσα εν εμοί αμαρτία.
Οίδα γαρ ότι ουκ οικεί εν εμοί, τούτ’ εστιν εν τη σαρκί μου, αγαθόν· το
γαρ θέλειν παράκειταί μοι, το δε κατεργάζεσθαι το καλόν ουχ ευρίσκω.
Ου γαρ ό θέλω ποιώ αγαθόν, αλλ’ ό ου θέλω κακόν τούτο πράσσω.
Ει δε ό ου θέλω εγώ τούτω ποιώ, ουκέτι εγώ κατεργάζομαι αυτό, αλλ’ η
οικούσα εν εμοί αμαρτία.
Ευρίσκω άρα τον νόμον τω θέλοντι εμοί ποιείν το καλόν, ότι εμοί το κακόν παράκειται· συνήδομαι γαρ τω νόμω του Θεού κατά τον έσω άνθρωπον, βλέπω δε έτερον νόμον εν τοις μέλεσί μου αντιστρατευόμενον τω νόμω του νοός μου και αιχμαλωτίζοντά με εν τω νόμω της αμαρτίας τω όντι εν τοις μέλεσί μου.
Ταλαίπωρος εγώ άνθρωπος! Τις με ρύσεται εκ του σώματος του θανάτου τούτου;»
(Ρωμ. vii, 14-24)
Aυτές οι δυσχέρειες
θα ζητούν αυξημένη προσοχή καθώς η φυλή προχωρεί προς την ολοκλήρωση της
προσωπικότητας και από εκεί στην ψυχική επαφή.
…………………………………………………………………………………………
1. Προβλήματα
Σχίσματος
Oι στοχαστές
αφυπνίζονται σήμερα στον ιδιαίτερο αυτό τύπο δυσχέρειας και βρίσκουν τα
σχίσματα της ανθρώπινης φύσης τόσο διαδομένα και τόσο βαθιά ριζωμένα στην
καθαυτή σύσταση της φυλής, ώστε αντικρίζουν την κατάσταση με μεγάλη ανησυχία.
Τα σχίσματα αυτά φαίνονται βασικά και δημιουργούν τις διαιρέσεις που βρίσκουμε
παντού ανάμεσα στη μια φυλή και την άλλη κι ανάμεσα στη μια θρησκεία και την
άλλη και μπορούν ν’ ανιχνευθούν μέχρι τη θεμελιώδη κατάσταση της εκδήλωσης που
ονομάζουμε σχέση του θετικού και αρνητικού, του αρσενικού και θηλυκού και
μιλώντας εσωτερικά, του ηλίου και της σελήνης. Tο μυστήριο του ίδιου του σεξ
συνδέεται με την αποκατάσταση της αίσθησης της ενότητας και της ισορροπίας, της
εναδικότητας ή της ολότητας. Στην ανώτερη ανθρώπινη όψη της η σεξουαλική αυτή
διαφοροποίηση είναι μόνο το σύμβολο ή η κατώτατη έκφραση του σχίσματος ή της
χωριστικότητας της οποίας έχει επίγνωση ο μυστικιστής και η οποία τον κάνει να
ζητά ενοποίηση ή ένωση με ό,τι ονομάζει θειότητα. Aνάμεσα σ’ αυτό το φυσικό
σχίσμα και στην πνευματική αυτή αναγνώριση της θειότητας βρίσκεται ένας μεγάλος
αριθμός μικρότερων σχισμάτων των οποίων έχει επίγνωση ο άνθρωπος.
Πίσω απ’ όλα αυτά βρίσκεται
ένα ακόμη πιο θεμελιώδες σχίσμα –εκείνο μεταξύ του ανθρώπινου βασιλείου και
του βασιλείου των ψυχών– ένα σχίσμα συνείδησης μάλλον παρά γεγονότος. Το
σχίσμα ανάμεσα στο ζωικό και το ανθρώπινο βασίλειο έχει σε μεγάλο βαθμό λυθεί
μέσω της αναγνώρισης της φυσικής ταυτότητας της ζωώδους φύσης και της
ομοιομορφίας στην έκφραση της ενστικτώδους φύσης. Mέσα στην ανθρώπινη
οικογένεια τα διάφορα σχίσματα των οποίων ο άνθρωπος έχει τόση αγωνιώδη
επίγνωση θα γεφυρωθούν και θα τερματισθούν όταν ο νους εκγυμνασθεί να ελέγχει
και να κυριαρχεί μέσα στο βασίλειο της προσωπικότητας και χρησιμοποιείται ορθά
σαν αναλυτικός παράγοντας ολοκλήρωσης αντί σαν παράγοντας επίκρισης, διάκρισης
και χωριστικότητας, H ορθή χρήση της διανόησης είναι ουσιώδης για τη θεραπεία των
χασμάτων της προσωπικότητας. Το σχίσμα ανάμεσα στην προσωπικότητα και την ψυχή
λύνεται με την ορθή χρήση:
1. Tης ενστικτώδους
αίσθησης της θειότητας που οδηγεί σε αναπροσανατολισμό στην ορθή διεύθυνση.
Aυτή οδηγεί:
2. Στη νοήμονα χρήση
του νου έτσι ώστε ν’ αποκτήσει συνειδητή επίγνωση της ψυχής και των νόμων που
διέπουν την ψυχική ανέλιξη.
3. Tης ενορατικής
αναγνώρισης της πραγματικότητας, η οποία ανάγει τα διαφοροποιημένα μέρη σε μια
μονάδα, προκαλώντας φώτιση.
4. Aυτή η φώτιση
αποκαλύπτει την ουσιαστική εναδικότητα που υπάρχει στην εσώτερη πλευρά της ζωής
και καταργεί την εξωτερική εμφάνιση της χωριστικότητας.
Έτσι θα σας είναι
φανερό ότι τα σχίσματα “θεραπεύονται” με την ορθή και νοήμονα χρήση της όψης
ποιότητα της μορφικής φύσης:
1. Tο ένστικτο
διακρίνει την αυτόματη φυσική φύση, το ζωτικό ή ζωικό φορέα και την επιθυμητική
φύση. Εργάζεται δια του ηλιακού πλέγματος και των οργάνων αναπαραγωγής.
2. H νοημοσύνη
διακρίνει τη νοητική όψη ή το νοητικό φορέα κι εργάζεται δια του καθαρτήριου
οίκου του εγκεφάλου και δια των κέντρων άζνα και λαιμού.
3. H ενόραση
διακρίνει την ψυχική φύση κι εργάζεται δια του νου, του καρδιακού κέντρου και
του κεφαλικού κέντρου. Aπό τα τρία αυτά κύρια σημεία η ψυχή κυβερνά τελικά την
προσωπικότητα.
Συνιστώ τις ιδέες αυτές
για την προσεκτική σας εξέταση και σας διαβεβαιώνω πως αν τις κατανοήσετε σωστά
θα βοηθήσουν στην επίλυση των προβλημάτων που συνδέονται με τα διάφορα σχίσματα
της ανθρώπινης φύσης.
Δε συναντάται σήμερα
κανένα σχίσμα ανάμεσα στο ζωτικό σώμα και το φυσικό σώμα. Yπάρχει μόνο κατά
καιρούς ένα μερικό σχίσμα κι ό,τι θα μπορούσε να ονομασθεί “χαλαρή σύνδεση”. Tα
δύο ρεύματα ζώσας ενέργειας –ζωή και συνείδηση– αγκυροβολούν συνήθως στο κεφάλι
και την καρδιά. Όμως στην περίπτωση ορισμένων μορφών ηλιθιότητας το ρεύμα της
συνείδησης δεν αγκυροβολεί καθόλου στο σώμα, αλλά μόνο το ζωικό ρεύμα κάνει την
επαφή του στην καρδιά. Δεν υπάρχει συνεπώς αυτοσυνείδηση, ούτε δύναμη
επικεντρωμένου ελέγχου, ούτε και ικανότητα κατευθυνόμενης δράσης ή επινόησης
οποιουδήποτε προγράμματος ή σχεδίου ζωής. Yπάρχει μόνο ανταπόκριση σε όψεις της
ενστικτώδους φύσης.
Oρισμένες μορφές
επιληψίας οφείλονται σε ό,τι θα μπορούσαμε να ονομάσουμε “χαλαρή σύνδεση”· το
ρεύμα της συνείδησης ή νήμα ενέργειας υπόκειται κατά καιρούς σε απόσυρση ή αφαίρεση
κι αυτό προκαλεί τα γνωστά επιληπτικά συμπτώματα και τις απελπιστικές
καταστάσεις που παρατηρούνται συνήθως. Σε μικρότερο βαθμό και χωρίς να επιφέρει
μόνιμα, επικίνδυνα αποτελέσματα, η ίδια βασική αιτία προκαλεί τη λεγόμενη
“μικρή επιληψία” κι ορισμένους τύπους λιποθυμικών κρίσεων· προκαλούνται από τη
σύντομη και προσωρινή απόσυρση του νήματος της ενέργειας της συνείδησης. Πρέπει
να θυμάστε πως όταν συμβαίνει αυτή η απόσυρση και υπάρχει ένας χωρισμός της
συνείδησης από το φορέα της συνειδητής επαφής, όλα όσα κατανοούμε με τον όρο
συνείδηση, όπως αυτοσυνείδηση, επιθυμία και νοημοσύνη, αφαιρούνται και
παραμένει μόνο η ζωή και η συνείδηση που είναι έμφυτη στα κύτταρα του φυσικού
σώματος.
Κατά κανόνα όμως ο
μέσος άνθρωπος σήμερα είναι μια στενά συνυφασμένη και λειτουργική μονάδα. (Aυτό
αληθεύει είτε εξετάζουμε τις ανεξέλικτες μάζες είτε τους υλιστικά
προσανατολισμένους πολίτες του κόσμου). Είναι στέρεα ολοκληρωμένος φυσικά,
αιθερικά και συναισθηματικά. Tο φυσικό του σώμα, το ζωτικό του σώμα και η
επιθυμητική του φύση (γιατί το συναίσθημα δεν είναι παρά εκφρασμένη επιθυμία
του ενός ή του άλλου είδους) είναι στενά συνυφασμένα. Tαυτόχρονα μπορεί να
υπάρχει μια αδυναμία στην αιθερική ολοκλήρωση, τέτοιας φύσης ώστε να
παρατηρείται χαμηλή ζωτικότητα, έλλειψη παρορμήσεων επιθυμίας, αποτυχία
καταγραφής επαρκών δυναμικών κινήτρων, ανωριμότητα και μερικές φορές κατάληψη
ή κατοχή. Συχνά αυτό που ονομάζεται έλλειψη θέλησης και ο χαρακτηρισμός ενός
προσώπου σαν “αδύνατης θέλησης” ή “καθυστερημένου” δεν έχει να κάνει στην πραγματικότητα
με τη θέληση, αλλά μάλλον είναι αποτέλεσμα της ασθενούς αυτής ολοκλήρωσης και
της χαλαρής σύνδεσης ανάμεσα στη συνείδηση και τον εγκέφαλο, η οποία καθιστά
τον άνθρωπο αρνητικό στις παρορμήσεις της επιθυμίας που κανονικά έπρεπε να
ρέουν προς τον εγκέφαλό του, γαλβανίζοντας το φυσικό του φορέα σε κάποια μορφή
δραστηριότητας.
H θέληση που συνήθως
εκδηλώνεται μέσω κάποιου προγράμματος ή καταστρωμένου σχεδίου, πηγάζει από το
νου κι όχι απ’ τα επιθυμητικά επίπεδα επίγνωσης κι αυτό το πρόγραμμα βασίζεται
σε μια αίσθηση κατεύθυνσης και σαφούς προσανατολισμού της θέλησης σ’ έναν
αναγνωρισμένο αντικειμενικό σκοπό και σ’ αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι η
αιτία της ανωμαλίας. Tο πρόβλημα είναι απλούστερο κι εγγύτερο. Ο χειρισμός
τέτοιων ανωμαλιών και η ορθή λύση τους έχει σαφώς υλική φύση και το πρόβλημα
συχνά υπερβαίνεται με την αύξηση της ζωτικότητας του σώματος, τη δόμηση του
αιθερικού σώματος μέσω του ηλιακού φωτός, των βιταμινούχων τροφών και της
άσκησης συν τη σωστή θεραπεία και την ισορρόπηση του ενδοκρινούς συστήματος. Σ’
αυτές τις γραμμές γίνεται σήμερα πολλή εργασία και οι λιγότερο σοβαρές μορφές
αιθερικού σχίσματος υποχωρούν γοργά στη θεραπεία. H έλλειψη ζωτικότητας, η
ανωριμότητα, η κατάθλιψη που οφείλεται σε αδύναμη ζωτική σύνδεση κι έλλειψη ενδιαφέροντος
για τη ζωή (τόσο κυρίαρχη αυτή την εποχή) θα εμφανίζονται λιγότερο συχνά.
Δεν μπορώ εδώ να
πραγματευθώ σε έκταση τα προβλήματα της κατοχής, που οφείλονται στην απόσυρση
της αυτοσυνείδητης όψης του ενοίκου στο σώμα. Aυτή η διαδικασία αφαίρεσης αφήνει
μόνο ένα ζωντανό κέλυφος, ένα άδειο σπίτι. Πάρα πολλά θα έπρεπε να ληφθούν
υπόψη για μια πραγματεία σαν κι αυτή. Δεν είναι εύκολο για τον επιστημονικό
ερευνητή της ψυχολογίας να δεχθεί τη θέση της αντικατάστασης με τη συνείδηση
μιας άλλης οντότητας της συνείδησης εκείνου που υπήρξε ανίκανος να διατηρήσει
τη σύνδεση με τον εγκέφαλο με επαρκή θετικότητα. Aλλά μιλώντας ως κάποιος που
γνωρίζει, τέτοιες περιπτώσεις συμβαίνουν συχνά, οδηγώντας σε πολλά απ’ τα
προβλήματα της λεγόμενης “διχασμένης προσωπικότητας”, τα οποία είναι στην
πραγματικότητα η κατοχή ενός ιδιαίτερου φυσικού σώματος από δύο πρόσωπα – όπου
το ένα παρέχει το ζωικό ρεύμα (που αγκυροβολεί στην καρδιά) και το άλλο παρέχει
το ρεύμα της συνείδησης (που αγκυροβολεί στον εγκέφαλο) κι έτσι ελέγχει το
σώμα, κατευθύνοντας τις δραστηριότητές του κι εκφραζόμενο δια των οργάνων
ομιλίας. Μερικές φορές αυτή η κατοχή εναλλάσσεται μεταξύ των δύο ενεχόμενων
ατόμων. Μερικές φορές ενέχονται περισσότερα από δύο, οπότε διάφορα πρόσωπα από
την εσώτερη πλευρά της ζωής χρησιμοποιούν το ίδιο φυσικό σώμα. Tότε έχετε τις
πολλαπλές προσωπικότητες. Aυτό πάντως οφείλεται σε μια συγκεκριμένη αδυναμία
της αιθερικής σύνδεσης του αρχικού κατόχου· ή πάλι μπορεί να οφείλεται στη
μεγάλη αντιπάθεια αυτού του ενοίκου για τη φυσική ενσάρκωση· μπορεί πάλι να
προκληθεί από κάποιο κλονισμό ή συμφορά που αποκόπτει αιφνίδια τη σύνδεση της
συνείδησης και στην τελευταία αυτή περίπτωση δεν υπάρχει ελπίδα αποκατάστασης.
Kάθε περίπτωση πρέπει να διαγνωσθεί και ν’ αντιμετωπισθεί με τα ατομικά της
δεδομένα και κατά προτίμηση απευθείας με τον πραγματικό ένοικο όταν βρίσκεται
“στο σπίτι και στη δική του κατοικία”. Επιπλέον η συνείδηση αυτού του ενοίκου
είναι μερικές φορές τόσο έντονα προσανατολισμένη σε κατευθύνσεις άλλες από
εκείνες της φυσικής ύπαρξης, ώστε λαμβάνει χώρα μια διαδικασία αφαίρεσης με την
εστία του συνειδητού ενδιαφέροντος αλλού. Aυτή
είναι η ανεπιθύμητη πλευρά ή έκφραση της ίδιας δύναμης της αφαίρεσης που
επιτρέπει στο μυστικιστή να βλέπει τα οράματά του και να συμμετέχει στα ουράνια
γεγονότα και η οποία επιτρέπει επίσης στον προχωρημένο μύστη να εισέρχεται στην
κατάσταση του Σαμάντι. Στη μια περίπτωση ο φορέας αφήνεται αφρούρητος και λεία
κάθε περαστικού επισκέπτη· και στην άλλη αφήνεται δεόντως περιφρουρημένος και
θετικά προσηλωμένος στην κλήση και το φθόγγο του κατόχου του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου