ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ: Διείσδυση στην Σιωπή της Ψυχής
«Αν είστε
τυχεροί, σε κάποιο σημείο της ζωής
σας θα φτάσετε σε ένα
ολοκληρωτικό αδιέξοδο, ή για να
το πούμε
αλλιώς σε ένα σταυροδρόμι και θα δείτε ότι
το
αριστερό μονοπάτι οδηγεί
στην κόλαση, το δεξί μονοπάτι οδηγεί
στην κόλαση, ο δρόμος ίσια
μπροστά σας οδηγεί στην κόλαση...
Όλοι οι δρόμοι οδηγούν
στην κόλαση και αν προσπαθήσετε
να κάνετε
πίσω θα καταλήξετε σε μια
ολοκληρωτική και απόλυτη κόλαση». Κάπως έτσι ξεκινά ένα από
τα παράξενα
και εντυπωσιακά ταξίδια στον κάτω
κόσμο της ψυχής μας. Μια διαδικασία
αυτοκατάδυσης με την
οποία οι Ελεάτες αρχαίοι
σοφοί θεράπευαν σωματικές και ψυχικές
ασθένειες. (Φώκαια, παράλια Ιωνίας,
530 π.Χ.)
Μπορεί μια
διαδικασία τόσο δραματική, τόσο σκοτεινή, τόσο μηδενιστική όπως η κατάθλιψη
να αποτελέσει
αφορμή για εσωτερική
αφύπνιση;
Αρχαίοι φιλόσοφοι
όπως ο Πρωταγόρας πίστευαν πως ναι.
Το ίδιο πρεσβεύει σήμερα και ο γνωστός
Αμερικανός ψυχολόγος ο James Hilman σύμφωνα με τον
οποίο αντί να συνεχίσουμε
να βλέπουμε
την κατάθλιψη ως δυσλειτουργία, θα πρέπει να την αντιμετωπίζουμε ως λειτουργικό φαινόμενο της ψυχής. Η κατάθλιψη φέρνει βραδύτητα, αλλά και ένα είδος εσωτερικότητας.
Με αυτήν την έννοια
ανοίγει την πόρτα στην
ομορφιά της ψυχής μας, κατά κάποιον τρόπο. Και τονίζει, ότι η κουλτούρα μας
είναι μανιακή. Είναι μια κουλτούρα γεμάτη τεστοστερόνη. Το
θέμα είναι να εμβαθύνουμε
σ' αυτό που συμβαίνει. Να διατηρήσουμε τη στιγμή αυτή και
να την εξετάσουμε,
να αφήσουμε τα ψυχικά
φαινόμενα να μας δείξουν το
δρόμο για το εσωτερικό
μας πρόβλημα.
Ο Καρλ Γιουνγκ
μας λέγει, πως η κατάθλιψη
είναι σαν μια μαυροντυμένη γυναίκα. Αν βρεθεί στο
δρόμο σας, μην την διώξετε. Προσκαλέσετε την μέσα, δώστε της μια θέση, συμπεριφερθείτε της όπως στους φιλοξενούμενους
σας και ακούστε αυτά που
έχει να σας πει.
Είναι ένας αγγελιοφόρος, ένας άγγελος που παλεύεις μαζί
του μέχρι να σου αποκαλύψει
την μυστική του ευλογία. Σύμφωνα με αυτήν την οπτική
γωνία υπάρχει μια κρυφή τάση
προς την κατάθλιψη που μας
εξαναγκάζει να απωθήσουμε και να καταπιέσουμε
τα ψυχικά
φαινόμενα. Δεν πρόκειται για τιμωρία αλλά ίσως
συνέπεια της αποκοπής μας
από την ανθρώπινη, ενστικτώδη
πλευρά του εαυτού μας. Οδυνηρές σκέψεις και συναισθήματα,
ότι συλλαμβάνουμε με τις
αισθήσεις αλλά δεν σημειώνουμε στο
συνειδητό νου, ότι επιθυμούμε και πράττουμε
ακούσια... όλα αυτά αποτελούν περιεχόμενο
του ασυνειδήτου. Έδωσε τον
όρο ατομικό ασυνείδητο στο σύνολο
αυτών των περιεχομένων, αναγνωρίζοντας ιδιότητες που δεν βιώνει ο άνθρωπος
ατομικά αλλά τις κληρονομεί από μια βαθύτερη και
ευρύτερη επικράτεια την οποία ονόμασε συλλογικό
ασυνείδητο. Τα ένστικτα και
τα αρχέτυπα
είναι εκείνα που διαμορφώνουν το συλλογικό ασυνείδητο, που παρουσιάζουν
μια κανονικότητα στην εμφάνιση τους.
Η κατάθλιψη είναι ένα από
τα πολλά
μαθήματα που μας χρειάζονται για την αυτογνωσία και
αυτοσυνειδησία, είναι κατά βάθος
μια προσπάθεια επέκτασης της συνειδητότητας.
Στα 7 μαύρα
βιβλία του Γιουνγκ «Γράμματα στην Ψυχή» διαβάζουμε μια πολύ τρυφερή
επίκληση της ψυχής
του. «Ψυχή μου, ψυχή μου που είσαι; Με
ακούς; Σου μιλώ, σε καλώ, είσαι εκεί; Έχω επιστρέψει, είμαι πάλι εδώ. Έχω τινάξει
την σκόνη όλου του κόσμου
από τα πόδια σου και
έχω έρθει σε σένα, είμαι μαζί σου. Μετά από πολλά χρόνια μακράς
περιπλάνησης έχω έρθει πάλι σε
σένα.... Με αναγνωρίζεις ακόμα; Πόσο πολύ
κράτησε ο χωρισμός!... Δώσε μου
το χέρι
σου, σχεδόν ξεχασμένη ψυχή. Ψυχή μου το
ταξίδι μου θα συνεχίσει στο πλευρό σου. Θα
περιπλανηθώ μαζί σου
και θα ανέλθω στην μοναξιά
μου».
α) Γνώρισε
τον εαυτό σου ότι είσαι
Αθάνατος.
β) Να
ελέγχεις τον νου σου, γιατί μέσω αυτού του νου
μπορεί να γνωσθεί ο Αθάνατος.
γ) Μάθε
ότι η μορφή δεν είναι παρά
το πέπλο
που κρύβει το φέγγος της
Θεότητας.
δ) Να
αντιληφθείς ότι η Μία Ζωή διαπερνά
όλες τις μορφές, οπότε δεν υπάρχει θάνατος,
ούτε απόγνωση, ούτε χωρισμός.
ε) Αποσπάσου από
τις μορφές κι έλα σε
Μένα κατοικώντας έτσι στον τόπο
όπου βρίσκεται το Φως
και η Ζωή. Έτσι τελειώνει
Πλάνη.
Ο φόβος
του θανάτου και της κατάθλιψης
αποτελούν για τον άνθρωπο τον
Ένοικο στο Κατώφλι την
τωρινή εποχή και κύκλο. Αμφότεροι φανερώνουν αισθαντική
αντίδραση σε ψυχολογικούς παράγοντες και δεν μπορούν
ν' αντιμετωπισθούν με την
χρήση ενός άλλου παράγοντα όπως είναι
το Θάρρος.
Πρέπει να αντιμετωπισθούν από την παντογνωσία
της ψυχής που εργάζεται μέσω του νου, όχι από
την παντοδυναμία της. Οι πιο κοινές
εκδηλώσεις της αστρικής δραστηριότητας είναι ό φόβος, η κατάθλιψη
ή ο αντίθετος πόλος της
ιλαρότητα.... Όταν θίγουμε το θέμα της κατάθλιψης, ασχολούμαστε με κάτι
τόσο διαδεδομένο ώστε λίγοι διαφεύγουν
από τις επιθέσεις του. Είναι σαν ένα μίασμα,
μια ομίχλη που περιβάλλει
τον άνθρωπο και τον
καθιστά ανίκανο να βλέπει καθαρά,
να βαδίζει σίγουρα και
να γνωρίζει
την
Πραγματικότητα. Είναι μέρος της
μεγάλης αστρικής πλάνης κι αν
αυτό συλληφθεί, θα γίνει φανερό
γιατί υπάρχει η κατάθλιψη, αφού
η αιτία της είναι είτε αστρική
είτε φυσική και συνοδεύει μια παγκόσμια κατάσταση ή μια προσωπική κατάσταση. Μπορούμε συνεπώς να μελετήσουμε
την κατάθλιψη στα άτομα και
να δούμε
τις αιτίες της.
Προκαλείται από:
1. Την παγκόσμια γοητεία...
2.
Την αστρική πόλωση. Όσο διάστημα
ο άνθρωπος ταυτίζεται με το συναισθηματικό του
σώμα, όσο διάστημα ερμηνεύει την ζωή
με βάση
τις διαθέσεις και τα αισθήματα του, όσο
διάστημα αντιδρά στην επιθυμία, τόσο ακριβώς διάστημα θα έχει
στιγμές απελπισίας, σκότους, αμφιβολίας,
φρικτής απόγνωσης και κατάθλιψης.
Οφείλονται σε παραίσθηση,
στην γοητεία του αστρικού
πεδίου που παραμορφώνει, αντιστρέφει
και
εξαπατά.
3.
Την κατάσταση ατονίας του
φυσικού σώματος. Αυτή οφείλεται
είτε από φυσική ασθένεια
είτε από εξασθενημένο αιθερικό ή ζωτικό σώμα.
Ο Διδ. Θιβετανός
στην Εσωτέρα Θεραπευτική τονίζει ότι
η ασθένεια είναι θεμελιωδώς ψυχολογικής φύσης, ωστόσο υπάρχουν
ασθένειες που είναι εγγενείς στην
αντίσταση του πυκνού φυσικού
σώματος (κι όχι μόνο των
λεπτοφυών σωμάτων) στην κρούση των ανωτέρων
ενεργειών. Επειδή ο άνθρωπος είναι
θείος, η παρόρμηση για την θειότητα προκαλεί αντίσταση στους φορείς έκφρασης. Η ασθένεια, φυσική και ψυχολογική έχει τις ρίζες της
στο καλό, το ωραίο και το
αληθινό. Είναι μια παραμορφωμένη αντανάκλαση
των θείων δυνατοτήτων.
Το Αγαθό. Τί
είναι το αγαθό; Μήπως δεν
είναι η έκφραση της θέλησης-για-το-καλό. Δεν θα έπρεπε
άραγε αυτή η θέληση-για-το-καλό
να πραγματώνεται
στο φυσικό πεδίο με
ότι ονομάζουμε καλή θέληση μεταξύ
των ανθρώπων; Μήπως η ψυχή που
επιδιώκει συνεχώς (στο δικό
της πεδίο) να συμμορφωθεί με το Σχέδιο το
οποίο εφαρμόζει την θεία
θέληση-για-το-καλό δεν επιχειρεί
να εξωθήσει
την τριπλή της έκφραση, την προσωπικότητα, να εκφράσει καλή
θέληση-κάνοντας το στο
σωστό στάδιο της εξελικτικής
ανάπτυξης κι όταν είναι ενεργός
και λειτουργική; Όμως λόγω της αντίστασης
της μορφικής φύσης η οποία είναι
ακόμη ανεπαρκής για την επιθυμητή θεία
έκφραση, προκαλεί αμέσως τριβή
κι επακολουθεί
ασθένεια. Αυτός ο τύπος ασθένειας ευθύνεται για τις πολλές
δυσχέρειες των προχωρημένων ανθρώπων, ζηλωτών και μαθητών. Η «τριβή» αυτή προκαλεί τότε
μια δευτερεύουσα αντίδραση
και οδηγεί στις ψυχολογικές
εκείνες καταστάσεις στις οποίες δίνουμε
το όνομα «κατάθλιψη,
σύμπλεγμα κατωτερότητας κι αίσθηση
αποτυχίας». Η ιδιαίτερη αυτή πηγή ασθένειας
«το Αγαθό» είναι κυρίως εκείνη
που επηρεάζει τους νοητικούς τύπους. Θα μπορούσε να
λεχθεί εδώ με έμφαση, πως οι άνθρωποι συχνά σκοτώνονται
(με την αποκρυφιστική και επομένως με την
σπουδαιότερη έννοια) από τις ίδιες
τις μορφές σκέψεις τους.
Η δημιουργία με την
σκέψη, μέσω συγκεντρώσεως και διαλογισμού,
είναι δυναμικά επικίνδυνο ζήτημα. Αυτό δεν πρέπει να
το ξεχνάμε
ποτέ. Υπάρχουν μορφές σκέψεως
που δεν έχουν βαρυνθεί από
μεγάλη ποσότητα ύλης της επιθυμίας και που, επειδή δεν καταφέρνουν
να περάσουν
προς τα κάτω δηλητηριάζουν τον άνθρωπο στα
νοητικά επίπεδα. Αυτό το κάνουν με
δύο τρόπους:
α. Με το
να γίνονται
τόσο ισχυρές στο νοητικό πεδίο,
ώστε ο άνθρωπος να γίνεται θύμα
του πράγματος που έχει δημιουργήσει.
Αυτό είναι η έμμονη ιδέα
των ψυχιάτρων η μανία (το
αντίθετο της κατάθλιψης) που οδηγεί
στην παραφροσύνη, η μονολιθική γραμμή
σκέψεως που με τον καιρό
τρομοκρατεί τον δημιουργό της.
β. Με το
να πολλαπλασιάζονται
τόσο γοργά ώστε η νοητική αύρα
του ανθρώπου να γίνεται
όπως ένα βαρύ και πυκνό
σύννεφο, μέσα από το
οποίο το φως της ψυχής
είναι επόμενο να μην καταφέρει
να περάσει,
και μέσα από το
οποίο η αγάπη των ανθρωπίνων πλασμάτων,
οι γοητευτικές και όμορφες
και παρηγορητικές δραστηριότητες
της φύσης και της ζωής
μέσα στους τρεις κόσμους, να μην καταφέρνουν ούτε αυτές
να
διαπεράσουν. Ο άνθρωπος πνίγεται
και ασφυκτιά εξαιτίας των δικών
του μορφών-σκέψεων, και υποκύπτει
στο μίασμα που αυτός έχει
δημιουργήσει.
Με την
ίδια κατεύθυνση προσεγγίζει
την κατάθλιψη και τη λύτρωση
από το συναίσθημα αυτό και η Βουδιστική αντίληψη: «Γινόμαστε αυτό
που είναι οι σκέψεις
μας». Σε αυτές τις
σκέψεις αλλά και την δύναμη
που κρύβει μέσα της η ίδια
η ψυχή του ανθρώπου στηρίζεται η προσπάθεια του πνευματικού ανθρώπου να θέσει υπό
έλεγχο τα σκοτεινά συναισθήματα του. Αγάπη, συμπόνια, αποδοχή του
εαυτού μας και απόρριψη
του εγωισμού, ενός συναισθήματος
που οδηγεί συχνά σε αδιέξοδο
και ένας νους αγνός,
φέρει πάντα τη χαρά
που μας ακολουθεί σαν την
σκιά που ποτέ δεν φεύγει από
το σώμα.
Η χαρά σας
είναι η λύπη σας χωρίς μάσκα.
Κι το
ίδιο το πηγάδι από όπου
ανεβαίνει το γέλιο σας πολλές
φορές γεμίζει με τα δάκρυα
σας.
Και πως
αλλιώς μπορεί να είναι;
Όσο πιο
βαθιά σκάβει στο είναι σας
η λύπη, τόση περισσότερη χαρά μπορείτε να
δεχθείτε.
Μήπως η κούπα
που δέχεται το κρασί σας
δεν είναι
η ίδια εκείνη
κούπα που κάηκε στο φούρνο
του αγγειοπλάστη;
Και η φλογέρα
που ησυχάζει το πνεύμα σας
δεν είναι το ίδιο
εκείνο ξύλο που τρυπήθηκε με μαχαίρια;
Όταν είσαι
χαρούμενος, κοίταξε βαθιά μέσα
στην καρδιά σου και θα
δείς ότι μονάχα εκείνο που
σου έχει δώσει λύπη
είναι εκείνο
που σου δίνει χαρά.
.......
Τα δύο
αυτά είναι αχώριστα, έρχονται
πάντα μαζί,
κι όταν
το ένα
κάθεται μόνο του δίπλα σου
στο τραπέζι,
θυμήσου ότι
το άλλο
κοιμάται στο κρεβάτι σου.
Και μόνο
όταν είστε άδειοι από κάθε
φορτίο,
είστε ήρεμοι και ισορροπημένοι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου