Ιστολόγιο για τον Νέο Όμιλο των Παγκόσμιων Εξυπηρετητών

 YΠΕΝΘΥΜΙΣΗ 

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΑΛΗΣ ΘΕΛΗΣΗΣ

 ΤΕΤΑΡΤΗ 22 Μαΐου - ΩΡΑ 19.00

Ακριβής ώρα πανσελήνου Πέμπτη 23 Μαΐου, ώρα 16:52

Το τελευταίο κήρυγμα του Βούδα 

«Υπήρχε για καιρό ένας θρύλος –και ποιός μας λέει ότι δεν είναι γεγονός– ότι σε κάθε Πανσέληνο του Ιουνίου, ο Χριστός επαναλαμβάνει και διδάσκει ξανά στην συγκεντρωμένη Ιεραρχία και στον κόσμο (στην καρδιά και τον νου των ανθρώπων) το τελευταίο κήρυγμα του Βούδα. (Εξωτερίκευση της Ιεραρχίας, 480)

     Για να κατανοήσουμε το τελευταίο κήρυγμα του Βούδα, ας δούμε το ευρύτερο πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτό διακηρύχθηκε όπως δίδεται από την Βουδιστική παράδοση.

     Τρεις μήνες πριν τον θάνατό του, στα ογδόντα του χρόνια, ο Βούδας βρισκόταν σ’ ένα χωριό, σχεδόν ετοιμοθάνατος, πάσχοντας από μια σοβαρή νόσο. Θεωρώντας, όμως, ότι δεν θα έπρεπε να τελευτήσει δίχως να μεταφέρει ένα μήνυμα αισιοδοξίας και σοφίας στους μαθητές του, βρήκε το κουράγιο και την ψυχική ενέργεια να αντέξει τους αφόρητους πόνους και με μια δύναμη θέλησης προσωρινά κατάφερε κάποια μορφή ανάρρωσης. Έτσι κάθισε έξω από την κατοικία του και άρχισε έναν διάλογο με τον αγαπημένο του μαθητή Ananda [λέγεται ότι ήταν ο μαθητής με την καλύτερη μνήμη, το όνομά του σημαίνει: χαρά-joy ή ευδαιμονία- bliss]. Ο Αnanda, φανερά θλιμμένος και φοβισμένος στην προοπτική απώλειας του δασκάλου του, είπε: «Βλέποντας την ασθένεια του Ευλογημένου ο ουρανός σκοτεινιάζει και οι νοητικές μου λειτουργίες συσκοτίζονται. Υπάρχει μόνο μια παρηγοριά για μένα: θεωρώ ότι ο Ευλογημένος δεν θα πρέπει να τελευτήσει προτού μας αφήσει σαφείς οδηγίες για το Τάγμα της Κοινότητάς μας».

     Tότε, ο Βούδας, γεμάτος συμπόνια και ανθρωπιά, με μειλίχιο και αβρό τρόπο μίλησε στον αγαπημένο και αφοσιωμένο μαθητή: «Ananda, τί περιμένει από εμένα η κοινότητα μας; Σας έχω διδάξει την Αλήθεια (Dharma), χωρίς να διακρίνω μεταξύ εξωτερικής και εσωτερικής αλήθειας. Όσον αφορά την αλήθεια, ο Βούδας (Tathagata) δίδαξε ό,τι γνώριζε χωρίς να κρατήσει κάτι κρυφό μέσα στο μανίκι του. Ειλικρινά, Ananda, εάν υπάρχει κάποιος που νομίζει ότι μπορεί να ηγηθεί της κοινότητας και ότι η κοινότητα θα βασίζεται σε αυτόν, ας μας παραθέσει τις οδηγίες του. Αλλά ο Tathagata δεν έχει καμία τέτοια σκέψη. Γιατί θα πρέπει να αφήσω οδηγίες που να αφορούν την κοινότητα; Είμαι τώρα γηραιός, ογδόντα ετών. Όπως ένα φθαρμένο κάρο χρειάζεται διαρκώς επισκευές, έτσι και το σώμα του Tathagata δεν μπορεί να μετακινηθεί χωρίς συνεχή περίθαλψη. Συνεπώς, Ananda:

 

Εκείνοι που, είτε τώρα είτε μετά το θάνατό μου,

θα γίνουν λυχνίες για τον ίδιο τους τον εαυτό,

που θα βασίζονται μόνο στην Aλήθεια του [εσώτερου] Εαυτού,

και όχι σε τρέχουσες εξωτερικές ερμηνείες,

που θα στηρίζονται σταθερά σ’ αυτήν την Αλήθεια ως λυχνία τους,

και θ’ αναζητούν τη σωτηρία τους στην Aλήθεια και μόνο,

που δεν θα αναζητούν ερμηνεία παρά μόνο από τον [εσώτερο] Εαυτό,

 

Είναι εκείνοι, Ανάντα,

από τους Μπίκκους μου* που θα φθάσουν στα μέγιστα ύψη.

Αλλά θα πρέπει να έχουν διακαή έφεση για μάθηση.

 

Aς υπερβεί κάθε αδελφός την οδύνη / το ανικανοποίητο που απορρέει από την προσκόλληση στους πόθους του σώματος

Ας υπερβεί κάθε αδελφός το ανικανοποίητο που απορρέει από την προσκόλληση σε όλες τις αισθήσεις

Ας υπερβεί κάθε αδελφός το ανικανοποίητο που απορρέει από την προσκόλληση στις προσδοκίες των απόψεων, των συλλογισμών ή των συναισθημάτων

 

Η ηλικία μου έχει φθάσει πια στην πλήρη ωριμότητά της, η ζωή μου βαδίζει προς το τέλος της: σας αφήνω, αποχωρώ, στηριζόμενος αποκλειστικά στον Εαυτό!

 

Να είστε λοιπόν ειλικρινείς, Ω Αδελφοί, ιεροί, βαθυστόχαστοι!

Να είστε ακλόνητοι στις αποφάσεις σας! Φυλάσσετε τα της καρδιάς σας!

 

Εκείνος που δεν καταβάλλεται, αλλά παραμένει σταθερός στην αλήθεια και το νόμο,

θα διασχίσει αυτή τη θάλασσα της ζωής [σαμσάρα], θα βάλει ένα τέλος στην οδύνη.

 

Όταν το φως της γνώσης έχει διασκορπίσει το σκοτάδι της άγνοιας,

όταν όλη η ύπαρξη [στους τρείς κατώτερους κόσμους] έχει ιδωθεί ως ανυπαρξία

Κενή, δίχως υπόσταση,

Τότε η ζωή [o κύκλος των επαναγεννήσεων] φθάνει στο τέλος της,

Κι επέρχεται η ειρήνη, που φαίνεται να θεραπεύει επιτέλους κάθε ασθένεια.

Κάθε τι, φθάνει σ’ ένα τέλος, ακόμα κι αν διαρκούσε αιώνες.

 

Η ώρα του αποχωρισμού είναι αναπότρεπτο να έλθει τελικά.

Έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα τόσο για τον εαυτό όσο και για τους άλλους,

 

Να είστε λοιπόν νοητικά παρόντες [mindful] σε ό,τι ζείτε, να επαγρυπνείτε!

Η ώρα για την είσοδό μου στη Νιρβάνα έχει τώρα φθάσει!

Αυτά είναι τα τελευταία μου λόγια!

 

*bhikkhus σημαίνει μοναχός αλλά και επαίτης – εκείνος που στηρίζεται στους άλλους.

Το τελευταίο κήρυγμα του Βούδα είναι ένας λόγος σοφής παραμυθίας στον απελπισμένο, με τρόμο θανάτου, μαθητή που φοβήθηκε ότι χωρίς ορατό δάσκαλο η κοινότητα θα διαλυθεί. Ο Βούδας εξηγεί πως θεμέλιο του ομίλου είναι ο (ανώτερος) Εαυτός και η Αλήθεια (ή Dharma), ήτοι η Διδασκαλία και τίποτα άλλο. Μετά εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο μπορεί κάθε μαθητής να γίνει λύχνος του εαυτού του και το πώς να κάνει την Αλήθεια καταφύγιο του: μέσω καλλιέργειας της επαγρύπνησης και του να είναι νοήμων, συμμετοχικός παρατηρητής (mindful) των βιωμάτων του – δηλαδή σε ό,τι συμβαίνει στο σώμα, στα συναισθήματα και στις σκεπτομορφές του.

     Σύγχρονοι σχολιαστές επισημαίνουν ότι αυτό που μεταφράζουμε ως λύχνος (diipa) σημαίνει τόσο «νήσος» όσο και «λυχνία, λάμπα». Οι περισσότεροι προτιμούν πλέον την απόδοση «νήσος» (be "an island to unto oneself"), καθώς η νήσος συμβολίζει την στέρεα γη, το ασφαλές καταφύγιο στον ωκεανό του γίγνεσθαι (samsara), δηλαδή στον κόσμο της εκδήλωσης. Ζητάει, δηλαδή, ο Βούδας από τους μαθητές να γίνουν το έμπιστο και σταθερό έδαφος της Αλήθειας και της Συμπόνιας μέσα στην αστάθεια της ιδιοτέλειας και την ρευστότητα που χαρακτηρίζει συνήθως την προσωπικότητα.

     Αυτή η υπόδειξη – ότι τα θεμέλια της ζωής βρίσκονται στην Αλήθεια και στον Εαυτό, και παράλληλα η επισήμανση – ότι κάθε παρουσία στους τρείς κόσμους είναι πρόσκαιρη και θνησιγενής, φαίνεται να είναι η πεμπτουσία του αρχαίου κόσμου, η «φώτιση της προχριστιανικής εποχής», που παραδίδεται –από τον Βούδα στον Χριστό  για να την αφομοιώσει και να δομήσει πάνω στο έδαφος της αρχαίας σοφίας «τον κύκλο διανομής της ενέργειας της Αγάπης», για την οποία υπεύθυνος είναι ο ίδιος ο Χριστός. (Εξωτερίκευση της Ιεραρχίας, 480)

 

Από την Άννα Π. και Ευφροσύνη Σπ. Ευχαριστούμε.